طبق آمار جهانی، سالانه شرکت‌ها به طور متوسط ۵ درصد از درآمد خود را به دلیل تقلب کاربران از دست می‌دهند. در شرکت‌های بیمه این نرخ به ۱۰ درصد و طبق اعلام دکتر سلیمانی رئیس کل بیمه مرکزی در سال ۹۷، به ۲۰ درصد در رشته خودرو می‌رسد. این سرمایه علاوه بر متضرر کردن شرکت‌های بیمه، نوعی آسیب به بدنه مالی و اقتصادی کشور است.

به همین دلیل «استارتاپ ژرفا» یکی از استارتاپ‌های شکل گرفته در مرکز نوآوری «کارولوکس» دانشگاه تهران، با ترکیب تخصص با نوآوری و کارآفرینی در صدد پر کردن این خلا و مشکل صنعت بیمه برآمده است.

محصول استارتاپ ژرفا یا همان «دستیار بیمه ژرفا» یک سامانه تحت وب و یک بستر برای ارائه تحلیل‌های ریسک تقلب در دو رشته پرریسک ثالث و درمان است. این سامانه یک لایه نمایش برای روش‌ها و الگوریتم‌هایی است که با هدف تحلیل ریسک تقلب در پس زمینه عمل می‌کند. بنابراین خروجی الگوریتم‌ها می‌تواند در هر بستر دیگری مثلا به صورت API در اختیار شرکت‌های بیمه قرار گیرد. ژرفا با توجه به تنوع و پیچیدگی سناریوهای تقلب، به سوی به کارگیری روش‌ها و الگوریتم‌های متعدد حرکت کرده و در حال حاضر تحلیل‌هایی در پس زمینه، شامل قواعد، تحلیل‌های آماری، الگوریتم‌های یادگیری ماشینی و تحلیل شبکه اجتماعی انجام داده و در حال آزمایش و اضافه کردن روش‌های دیگر تحلیل به سامانه است. 

یکی از روش‌های تحلیل، استفاده از روش‌های یادگیری ماشین نظارت شده است که لازمه آن داشتن نمونه پرونده‌های متقلبانه و سالم یا به اصطلاح دیتاست برچسبدار است. یکی از سختی‌های کار تیم ژرفا ساخت چنین دیتاستی بوده، که برای آن از روش‌های مختلفی اعم از جمع آوری دیتا به صورت انسانی تا بهره گیری از خروجی روش‌های بدون نظارت استفاده کرده است.

علاوه بر آن ژرفا برای اثربخشی واقعی محصول و تحلیل چندسازمانی داده‌ها مذاکراتی با بیمه مرکزی به عنوان نهاد ناظری که داده تجمیع شده همه شرکت‌های بیمه را در اختیار دارد، انجام داده که می‌تواند تسهیلگر خوبی برای رفع مشکلاتش باشد.

مسیر شکلگیری ژرفا

بنیانگذاران ژرفا (خانم‌ها طیبه قنبری فارغ التحصیل سال 1396 کارشناسی ارشد رشته فناوری اطلاعات دانشگاه تهران و شهلا مردانی دانشجوی دکترا ورودی سال 1397 رشته فناوری اطلاعات دانشگاه تهران) پیش از راه اندازی آن، به واسطه فعالیت در حوزه تحلیل داده و هوش تجاری در سازمان‌های مختلف از جمله شرکت‌های بیمه، از نیاز این صنعت آگاه بوده و با یادگیری مباحث تحلیل داده در دانشگاه، تلاش کرده‌اند آن را در صنعت به کار گیرند و در حد توان شکاف موجود بین صنعت و دانشگاه را پر کنند.

برای این مهم بعد از پیدا کردن مسئله یا نیاز که تحلیل ریسک تقلب در صنعت بیمه بود و توسعه mvp خود روی یک دیتاست کانادایی و ارسال پروپوزال همکاری برای چندین شرکت بیمه و آغاز همکاری با شرکت بیمه رازی و توسعه روشهای تحلیل روی داده‌های این شرکت، فعالیت خود را شکل دادند.

ژرفا در ابتدای مسیر برای توسعه کسب و کار، وارد مرکز نوآوری کارولوکس دانشگاه تهران و پس از آن شتابدهنده تهران سایت شد. به مرور نیاز به تخصص‌های مختلف در تیم احساس و افراد متخصص در حوزه‌های مختلف از میان دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه تهران جذب این تیم شدند. آقای دکتر منوچهر مرادی سبزوار استاد و عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران و مدیر گرایش هوش مصنوعی این دانشکده نیز مشاور فنی ژرفا شد.

شرایط اقتصادی بی‌ثبات کشور، مهاجرت اعضای تیم، نامناسب بودن کیفیت داده‌های در دسترس و دیجیتالی نبودن بعضی داده‌های مهم برای تحلیل، بخشی از مسائل و چالش‌های پیش روی تیم ژرفا بود.

اکنون محصول استارتاپ ژرفا در بیمه رازی به مرحله اجرا به صورت پایلوت در شعب رسیده است. علاوه بر آن ضمن ارائه دموی محصول به اکثر شرکت‌های بیمه، در حال مذاکره و عقد قرارداد با برخی از آن‌ها نیز هستند.

این خبر گزیده ای از مصاحبه بنیانگذاران استارتاپ ژرفا با مجله اینشورتک شماره ٣ بود. متن کامل آن را می توانید در این مجله مطالعه نمایید.